Jak utrzymać jelita w zdrowiu – 5 podstawowych zasad

Zdrowe jelita to nie tylko lepsze trawienie, ale także ogólnie lepsze samopoczucie. To w jelitach wchłaniane są składniki odżywcze z pokarmu, ich praca ma także wpływ na nasz nastrój. Warto zadbać o ich prawidłowe funkcjonowanie. Poznaj 5 zasad pozwalających utrzymać jelita w zdrowiu!

Jak działają jelita?

Jelito cienkie pełni bardzo ważne funkcje w procesie wchłaniania składników odżywczych. Znajdują się w nim kosmki jelitowe, które to umożliwiają, a cały proces wspierają bakterie probiotyczne, tworzące tzw. mikroflorę jelit. Jelito grube to natomiast miejsce, gdzie odbywa się głównie wchłanianie wody oraz pasaż resztek pokarmowych umożliwiający ich wydalanie. Jelita komunikują się z mózgiem i układem nerwowym za pośrednictwem neuronów oraz hormonów, a także mikrobiomu, czyli bakterii jelitowych, które produkują substancje oddziałujące na receptory w mózgu [1]. To skomplikowana „fabryka” zapewniająca sprawne funkcjonowanie całego organizmu. Przewód pokarmowy to zróżnicowany i dynamiczny ekosystem, który zmienia się w ciągu życia człowieka, przy czym niezmiennym celem jest zachowanie homeostazy, czyli równowagi organizmu [1]

Najczęstsze problemy zdrowotne ze strony jelit

Do najczęstszych dolegliwości jelitowych należą stany zapalne i wywołana przez nie biegunka. Może mieć ona charakter ostry, jak np. przy zatruciach i infekcjach bakteryjnych [3], lub przewlekły, jak w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego [4]. Każda tego typu przypadłość zaburza pracę jelit i stanowi zagrożenie dla składu mikrobiomu. Przy biegunce należy szczególnie dbać o poziom nawodnienia organizmu, zaleca się również stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych; można sięgnąć na przykład po dostępny bez recepty lek Urosal. W niektórych przypadkach może okazać się konieczne leczenie za pomocą antybiotyków.

Jak dbać o jelita?

Aby nasze jelita prawidłowo funkcjonowały, trzeba zapewnić im odpowiednie warunki. Można to zrobić za sprawą diety, zdrowego trybu życia oraz zachowując zasady higieny. Przyjrzyjmy się tym wskazówkom szczegółowo.

Dieta dla zdrowych jelit

Dieta dobra dla jelit powinna być lekkostrawna i uwzględniać produktu zawierające wartościowe składniki odżywcze: witaminy, sole mineralne, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe oraz produkty probiotyczne i prebiotyczne [5]. Naturalne probiotyki, zawierające dobre dla pracy jelit szczepy bakterii, to przede wszystkim produkty mleczne poddane procesowi fermentacji (kefir, jogurt, maślanka) oraz kiszone warzywa i owoce. Prebiotyki to substancje ułatwiające dobrym bakteriom namnażanie się w jelitach, przede wszystkim węglowodany złożone. Zawierają je kasze, pełnoziarniste pieczywo i makarony oraz świeże warzywa i owoce. Z diety zaleca się natomiast wyeliminować słodycze i produkty wysokoprzetworzone.

Ruch

Podstawą zdrowego trybu życia jest aktywność fizyczna. Dla prawidłowego funkcjonowania jelit to także bardzo ważne. Umiarkowany wysiłek fizyczny, na przykład codzienny spacer, to świetny sposób, by pobudzić je do pracy.

Sen

Sen to czas, gdy w naszym organizmie zachodzi wiele ważnych procesów. Organizm się regeneruje, odpoczywa, a mikrobiom jelitowy ma możliwość spokojnego kontynuowania swojej pracy. Dorosły człowiek powinien spać 7-8 godzin na dobę.

Redukcja stresu

Jelita są bardzo wrażliwe na stres. Dlatego warto nauczyć się sposobów redukowania stresu, na przykład metod relaksacji lub medytacji. Niewskazane jest natomiast częste stosowanie chemicznych środków uspokajających, a już na pewno używek. Co więcej, wyeliminowanie tych ostatnich także korzystnie podziała na zdrowie jelit. Dotyczy to zarówno palenia papierosów, jak i nadużywania alkoholu.

Higiena

Przestrzeganie zasad higieny podczas przygotowywania i spożywania posiłków to najlepszy sposób ochrony przed infekcjami bakteryjnymi. Należy często myć ręce i dokładnie myć przed spożyciem produkty takie jak owoce czy warzywa.

Artykuł na zlecenie Urosal

Bibliografia:

1. Olga Krakowiak, Renata Nowak, Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka
– znaczenie, rozwój, modyfikacje, Postępy Fitoterapii 3/2015.

2. Nowak A, Libudzisz Z. Zespół mikroorganizmów jelitowych– czy wiemy, jaki powinien być? Stand Med 2009; 1:120-7.

3. Magdalena Wiercińska, Biegunka (rozwolnienie) – objawy, przyczyny, leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50644,biegunka, data dostępu 16.08.2022.

4. Anna Mokrowiecka, Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa), https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/jelitogrube/65244,wrzodziejace-zapalenie-jelita-grubego-colitis-ulcerosa, data dostępu 16.08.2022.

5. Dominika Wnęk, Probiotyki, prebiotyki, synbiotyki, https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/142829,probiotyki-prebiotyki-i-synbiotyki, data dostępu 16.08.2022.

UROSAL, 300 mg + 300 mg, tabletki. Skład: 1 tabletka zawiera 300 mg metenaminy (Methenaminum) i 300 mg fenylu salicylanu (Phenylis salicylas). Postać farmaceutyczna: tabletka. Wskazania do stosowania: Urosal jest stosowany w zapaleniu pęcherza moczowego, w odmiedniczkowym zapaleniu nerek, zapaleniu miedniczek nerkowych, stanach zapalnych pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, w biegunce, nieżycie jelit. Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Chemiczno-Farmaceutyczne „VIS” Spółka z o.o. ul. Św. Elżbiety 6a, 41-905 Bytom.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.